Σημαντικές καινοτομίες φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για την ανασυγκρότηση της Δημόσιας Υγείας, Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης», που αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας συνολικής πολιτικής πρόληψης, η οποία φυσικά θα συνδέεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Τα επόμενα εικοσιτετράωρα αναμένεται να εισαχθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να κάνει λόγο για σημαντική παρέμβαση με σκοπό να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα, αν μάθουμε να ακολουθούμε τέσσερις βασικούς κανόνες: υγιεινή διατροφή, έλεγχο του βάρους, αποχή από το κάπνισμα και το αλκοόλ, και συστηματική άθληση. Από την πλευρά του, ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας τόνισε πως η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με τα ζητήματα πρόληψης και το νομοσχέδιο έρχεται να αντιμετωπίσει σε αυτό το επίπεδο τις συχνότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας, όπως είναι οι καρδιοπάθειες, τα νεοπλάσματα, αλλά και ο σακχαρώδης διαβήτης και η παιδική παχυσαρκία, στην οποία η Ελλάδα δυστυχώς βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση.Στόχος του νομοσχεδίου είναι να αντιμετωπιστούν οι συμπεριφορικοί και κοινωνικοί παράγοντες, όπως η χρήση καπνικών προϊόντων, η κατάχρηση οινοπνευματωδών, η κακή διατροφή, η απουσία φυσικής άσκησης, τα φαινόμενα εθισμού και εξάρτησης από «νέους» κινδύνους ή ο εθισμός στο διαδίκτυο. Τα προγράμματα πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης που θα παρέχονται δωρεάν στους πολίτες είναι τα παρακάτω:
1Το Εθνικό Πρόγραμμα Προαγωγής της Υγιεινής Διατροφής και της Σωματικής Ασκησης (ΕΠΠΣΑΥΔ).
2Το Εθνικό Πρόγραμμα Αντιμετώπισης του Αλκοόλ (ΕΠΑΑ).
3Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕΜΒ).
4Το Πρόγραμμα Δράσης κατά του Καπνίσματος, που ήδη εφαρμόζεται.
5Το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου (ΕΠΠΕ), με καθιέρωση -μεταξύ άλλων- προληπτικών διαγνωστικών εξετάσεων, αρχίζοντας από τον καρκίνο του μαστού, με δωρεάν μαστογραφίες σε γυναίκες άνω των 39 ετών.
6Το Εθνικό Πρόγραμμα Συστηματικού Προγεννητικού και Περιγεννητικού Ελέγχου (ΕΠΠΓΕ).
7Το Εθνικό Πρόγραμμα Ψυχοκοινωνικής Ενταξης και Αποκατάστασης για άτομα με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα (ΕΠΨΕΑΑΨΠ).
Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου επιχειρεί να εισαγάγει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα προκαλούν μεγάλη ανησυχία. Για παράδειγμα, η χώρα μας κατέχει τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη όσο αφορά την παιδική παχυσαρκία και στόχος είναι να φτάσουμε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επίσης, (αρνητικοί) πρωταγωνιστές είμαστε και στο κάπνισμα, καθώς το ποσοστό θανάτων στην Ελλάδα που μπορεί να αποδοθεί σε συμπεριφορικούς παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, είναι λίγο υψηλότερο από το 40%.
Στην κατανάλωση αλκοόλ παρουσιάζουμε αυξητικές τάσεις, ιδιαίτερα στις νέες ηλικίες. Η ευκαιριακή άμετρη κατανάλωση αλκοόλ στους νέους ηλικίας 15-16 ετών έχει αυξηθεί στην Ελλάδα από το 1999, ιδίως στα κορίτσια, στα οποία το ποσοστό αυξήθηκε από 24% το 1999 σε 34% το 2015, ενώ για τα αγόρια αυξήθηκε από 41% σε 43%. Οι τάσεις αυτές προκαλούν ανησυχία, αν λάβουμε υπόψη τον αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων και τραυματισμών που συνδέονται με την υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ.
Τα υψηλά ποσοστά υπερβολικού βάρους και παχυσαρκίας αποτελούν επίσης πηγή ανησυχίας, όπως και η έλλειψη άσκησης των παιδιών. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις δημόσιας υγείας στα πεδία της πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης, οι οποίες παρέχονται δωρεάν από τους οριζόμενους στο πρόγραμμα δημόσιους ασφαλιστικούς φορείς και υλοποιούνται με σύμπραξη των καθοριζόμενων εποπτευόμενων οργανικών μονάδων και φορέων υπηρεσιών δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένων των Νομικών Προσώπων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου.