Οι κιρσοί είναι διατεταμμένες φλέβες κάτω από το δέρμα. Συνήθως εντοπίζονται κάτω από το γόνατο, αλλά μερικές φορές και στο μηρό. Οι κιρσοί δίνουν στο πόδι ιδιαίτερα αντιαισθητική όψη. Δυστυχώς, όμως, τα προβλήματα δεν σταματούν εκεί.
Τι είναι οι κιρσοί
Οι κιρσοί είναι παθολογικά διατεταμμένες φλέβες, που στην συντριπτική τους πλειοψηφία συνδέονται με μια από τις κεντρικές επιφανειακές φλέβες του ποδιού, οι οποίες επίσης ανεπαρκούν. Αυτό σημαίνει ότι οι βαλβίδες που βρίσκονται στον αυλό τους έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη, με αποτέλεσμα το αίμα κατά την κυκλοφορία του να παλινδρομεί προς τα πόδια αντί να κινείται προς την καρδιά. Η ποσότητα του αίματος που παλινδρομεί είναι σημαντική – έχει υπολογιστεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει το 30% του όγκου αίματος που κυκλοφορεί στο πόδι ανα λεπτό.
Συνεπώς, οι κιρσοί στα πόδια, πέρα από το αισθητικό πρόβλημα, συνδέονται με σημαντικές αλλαγές στην κυκλοφορία του αίματος. Το αίμα στο εσωτερικό των κιρσών κινείται με πολύ μικρότερη ταχύτητα από την φυσιολογική και η φλεβική πίεση είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
Τι συμπτώματα προκαλούν οι κιρσοί;
Τα συμπτώματα που συνήθως προκαλούν οι κιρσοί είναι βάρος στα πόδια, καύσος, κνησμός, νυχτερινές κράμπες, πόνος και οίδημα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν υπάρχει συσχέτιση των συμπτωμάτων με τη βαρύτητα των κιρσών. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιπτώσεις κιρσών οι οποίοι είναι ιδιαίτερα διατεταμμένοι, καταλαμβάνουν μεγάλες περιοχές της κνήμης ή και του μηρού και εν τούτοις δεν προκαλούν συμπτώματα. Αυτό, φυσικά, δεν αναιρεί την βαρύτητα του προβλήματος – η φλεβική υπέρταση είναι παρούσα με όλες τις αρνητικές συνέπειες.
κλικ στην εικόνα
Τα συμπτώματα που προκαλούν οι κιρσοί δεν είναι ειδικά. Υπάρχουν και άλλες παθήσεις, όπως ορθοπαιδικές, ρευματολογικά νοσήματα κλπ, οι οποίες μπορεί να προκαλούν παρόμοια συμπτώματα. Τα συμπτώματα έχουν ιδιαίτερα αυξημένη πιθανότητα να οφέιλονται στους κιρσούς όταν επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανακουφίζονται όταν ο ασθενής φοράει ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης ή όταν τοποθετεί τα πόδια σε ανάρροπη θέση (ψηλά).
Πως γίνεται η διάγνωση των κιρσών
Οι κιρσοί είναι εμφανείς στα πόδια των ασθενών. Παρ’ όλα αυτά, η προσεκτική κλινική εξέταση των ποδιών, μπορεί να δώσει στοιχεία για τη βαρύτητα της φλεβικής ανεπάρκειας.
Ενδεικτική της βαρύτητας των κιρσών και της φλεβικής ανεπάρκειας είναι η παρουσία έντονων ευρυαγγειών στον αστράγαλο, το οίδημα, η παρουσία υπέρχρωσης και η σκληρότητα του δέρματος στην εσωτερική περιοχή της κνήμης πάνω από τον αστράγαλο καθώς και η παρουσία φλεγμονής στην ίδια περιοχή. Φυσικά, η παρουσία έλκους στο δέρμα είναι ένδειξη βαρειάς μορφής φλεβικής ανεπάρκειας.
Η σωστή και ολοκληρωμένη διάγνωση των κιρσών τίθεται με την εξέταση με υπερήχους και ειδικότερα με το color duplex – το γνωστό σε πολλούς triplex. Είναι μια ανώδυνη και ακίνδυνη εξέτση που γίνεται στο ιατρείο κατά την πρώτη επίσκεψη και παρέχει την δυνατότητα δημιουργίας ενός ‘χάρτη’ του φλεβικού συστήματος του ποδιού που πάσχει από κιρσούς. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται χαρτογράφηση και καθοδηγεί την επιλογή των σωστών θεραπευτικών λύσεων εκεί που πρέπει, έτσι ώστε η θεραπεία των κιρσών να είναι πλήρης και με μεγάλη διάρκεια.
Επιπλοκές των κιρσών
Οι κιρσοί, ανεξάρτητα της βαρύτητας και ανεξάρτητα από το αν προκαλούν συμπτώματα ή όχι, είναι πιθανό να προκαλέσουν επιπλοκές, κάποιες από τις οποίες μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρές.
Μια από τις πιο σοβαρές επιπλοκές των κιρσών είναι η θρόμβωση. Εάν αναπτυχθεί θρόμβος σε κιρσό, η περιοχή στην οποία βρίσκεται θα είναι επώδυνη, σκληρή ενώ το δέρμα θα είναι έντονα κόκκινο. Αυτή η επιπλοκή ονομάζεται επιπολής θρομβοφλεβίτιδα και είναι ιδιαίτερα σημαντικό κάθε ασθενής με αυτό το πρόβλημα να αναζητήσει εξειδικευμένη βοήθεια από τον αγγειοχειρουργό του. Ο θρόμβος αυτός μπορεί να επεκταθεί και να εισέλθει σε βαθειά φλέβα του ποδιού, προκαλώντας εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, αυξάνωντας τον κίνδυνο για πνευμονική εμβολή.
Σημαντικός είναι επίσης ο κίνδυνος αιμορραγίας μετά από τρώση του δέρματος που καλύπτει τον κιρσό, δηλαδή να προκληθεί κιρσορραγία.
Θεραπεία των κιρσών
Η συντηρητική θεραπεία των κιρσών περιλαμβάνει τη χρήση ελαστικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης, με ή χωρίς τη χορήγηση συνοδών φαρμάκων από το στόμα. Η θεραπεία αυτή δεν λύνει ριζικά το πρόβλημα, αλλά μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών και επιβραδύνει την φυσική εξέλιξη των κιρσών.
Η πιο αξιόπιστη θεραπεία των κιρσών είναι η ενδοαυλική θεραπεία με Laser. Είναι μια σύγχρονη, ασφαλής και με ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα θεραπεία, η οποία δεν απαιτεί γενική αναισθησία, έχει ελάχιστο χρόνο νοσηλείας που διαρκεί λιγότερο από δύο ώρες μετά την επέμβαση και επιτρέπει στον ασθενή να επιστρέψει πίσω στην καθημερηνότητα και την εργασία του ακόμη και την επόμενη ημέρα.
Ο συνδυασμός της ενδοαυλικής θεραπείας των κιρσών με τις micro-φλεβεκτομές των κιρσών εξασφαλίζει, εκτός των άλλων, και ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.
Αλέξανδρος Ματθαίου – Αγγειοχειρουργός