Λευκωσία: Σε διάστημα ενός μηνός καταγράφηκαν τρία σοβαρά περιστατικά, που αποδεικνύουν ότι ο τομέας της υγείας βρίσκεται στον αναπνευστήρα. Ήταν η αδυναμία εντοπισμού της δίδυμης κύησης, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του ενός νεογνού. Ακολούθησε το νεκρό βρέφος το οποίο εντοπίστηκε στον κάλαθο αχρήστων του νεκροτομείου και η διάγνωση ότι το φούσκωμα στο πόδι δίχρονου παιδιού οφειλόταν σε στραμπούληγμα, αντί σε δάγκωμα τρωκτικού.
Όλο αυτό το προβληματικό σκηνικό, που θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, είναι το αποτέλεσμα της γενικής κατάρρευσης η οποία έχει επέλθει στο σύστημα υγείας. Ο «Φ» επιχειρεί σήμερα να συνθέσει το παζλ των κρατικών ιατρικών υπηρεσιών και οι διαπιστώσεις είναι απογοητευτικές: Στα νοσοκομεία, κανένα τμήμα δεν είναι στελεχωμένο σωστά, ενώ ένας στους τρεις εργαζόμενους είναι έκτακτος.
Από τους 2.930 νοσηλευτές, οι 830 είναι με συμβόλαια ορισμένης διάρκειας. Με το καθεστώς του έκτακτου εργάζονται οι 300 από τους 700 γιατρούς του δημοσίου. Σε κανένα από τα κρατικά νοσηλευτήρια και σε –
κανένα τμήμα τους δεν υπάρχει σωστή ιεραρχία, οι γιατροί δεν έχουν στη διάθεση τους τα φάρμακα που χρειάζονται, ενώ οι νοσηλευτές καταγγέλλουν συχνές ελλείψεις αναλωσίμων. Ο κάθε γιατρός υποχρεούται να εξυπηρετήσει κάθε μέρα 50-60 ασθενείς, ενώ τα διεθνώς επιτρεπτά όρια ασφαλείας καθορίζουν τους 25 ασθενείς ανά γιατρό.
Μετρούν «πληγές» τα νοσοκομεία
Τα νοσοκομεία τελούν υπό διάλυση. Τα όσα βλέπουν τον τελευταίο ένα μήνα το φως της δημοσιότητας, σίγουρα δεν παραπέμπουν σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος.
Μια γυναίκα κυοφορούσε δίδυμα αλλά κανένας από τους γιατρούς που την εξέτασαν δεν το κατάλαβε, με αποτέλεσμα το ένα από τα μωρά της, την ύπαρξη του οποίου εννέα μήνες εγκυμοσύνης ουδείς είχε αντιληφθεί, να πεθάνει κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Ένα νεκρό βρέφος βρέθηκε, κατά τρόπο που ακόμα διερευνάται, στον κάλαθο των αχρήστων του νεκροτομείου Λευκωσίας. Η μητέρα είχε χάσει το μωρό της δύο μέρες μετά τη γέννησή του και τελικά καθυστέρησε ακόμα και η ταφή του μωρού λόγω των «παράξενων» συμβάντων που καταγράφονται πλέον στα κρατικά νοσηλευτήρια.
Τέλος, ένα παιδάκι μεταφέρθηκε στις Πρώτες Βοήθειες επειδή το είχε δαγκώσει τρωκτικό αλλά κανένας στο ΤΑΕΠ δεν το κατάλαβε. Αποτέλεσμα να τοποθετήσουν νάρθηκα στο πόδι του και το παιδί να ταλαιπωρηθεί στη συνέχεια ακόμα περισσότερο όταν διαπιστώθηκε τελικά το λάθος.
Αυτά όμως, όπως δηλώνουν στον «Φ» οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία, είναι απλά το αποτέλεσμα της εγκληματικής παραμέλησης των κρατικών νοσηλευτηρίων και των τεράστιων περικοπών στον τομέα της Υγείας.
«Έχουν καταρρεύσει»
«Τα νοσοκομεία έχουν καταρρεύσει εδώ και καιρό και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών αμφισβητείται και οι εργαζόμενοι είναι οι μόνοι που φωνάζουν και διαμαρτύρονται εδώ και πάρα πολύ καιρό», δηλώνουν ξεκάθαρα στον «Φ» γιατροί και νοσηλευτές, οι οποίοι προσθέτουν:
-Κάθε γιατρός εξετάζει μεγάλο αριθμό ασθενών κάθε μέρα. Αριθμό που ξεπερνά τα διεθνή επιτρεπτά όρια ασφαλείας.
-Κάθε νοσηλευτής έχει υπό την ευθύνη του περισσότερους ασθενείς από όσους κανονικά θα έπρεπε. Τα αναλώσιμα παρουσιάζουν συχνά ελλείψεις.
-Οι ιατρικοί εξοπλισμοί δεν επιδιορθώνονται έγκαιρα και δεν αντικαθίστανται.
-Ούτε ένα τμήμα των κρατικών νοσοκομείων δεν είναι στελεχωμένο σωστά.
-Σχεδόν οι μισοί από τους λειτουργούς υγείας εργάζονται με το καθεστώς του εκτάκτου.
-Δεν υπάρχει ιεραρχία, λόγω παγώματος προαγωγών και προσλήψεων.
-Αφυπηρετούν τέσσερις, προσλαμβάνεται ένας και εκείνος με το καθεστώς του εκτάκτου.
-Ο προϋπολογισμός για την Υγεία στην Κύπρο είναι ο χαμηλότερος στην Ε.Ε.
Ανεπάρκεια κάποιων λειτουργών
Μιλώντας στον «Φ», τόσο ο πρόεδρος της Παγκύπριας Συντεχνίας Κυβερνητικών Ιατρών, Σωτήρης Κούμας, όσο και ο πρόεδρος του Κλάδου των νοσηλευτών της ΠΑΣΥΔΥ, Πρόδρομος Αργυρίδης, έθεσαν και θέμα προσόντων και επάρκειας, κάποιων λειτουργών υγείας και τόνισαν πως το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να ελέγχει τα προσόντα αυτών που διορίζει στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας.
Σε όλους τους επαγγελματικούς τομείς, είπε ο πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ, «υπάρχουν και κάποιοι οι οποίοι είναι ανεπαρκείς. Το ίδιο, είναι φυσικό να συμβαίνει και στον τομέα της Υγείας. Ως Συντεχνία, δεν μπορούμε βεβαίως να κρίνουμε ποιος έχει προσόντα και ποιος είναι ανεπαρκής. Είναι ευθύνη του Υπουργείου Υγείας να εφαρμόσει ένα σωστό σύστημα το οποίο να δίνει τη δυνατότητα αυτών που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν σωστά τους ασθενείς ή καλύτερα να δίνει τη δυνατότητα εντοπισμού των μη προσοντούχων λειτουργών πριν από την πρόσληψή τους στο Δημόσιο».
Ο πρόεδρος του Κλάδου των νοσηλευτών ανέφερε από πλευράς του ότι «η ανεπάρκεια κάποιων λειτουργών έρχεται να προστεθεί σε όλα τα άλλα προβλήματα και έχουμε τραγικά αποτελέσματα. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα, διότι στα νοσοκομεία εργάζονται εκατοντάδες άνθρωποι, οι οποίοι δίνουν το άπαν των δυνάμεών τους και δεν γίνεται να βρίσκονται συνεχώς στο εδώλιο του κατηγορουμένου όλοι».
Ο πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ, ερωτηθείς σχετικά, δεν δίστασε να κάνει συγκεκριμένη αναφορά στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών των κρατικών νοσοκομείων. Τα τμήματα αυτά, είπε, «είναι πολύ βαρυφορτωμένα αλλά ποτέ δεν θα πάψουν να είναι η ‘’πρώτη γραμμή’’, η εικόνα των νοσοκομείων». Για αυτό, «θα πρέπει να ετοιμαστεί ένα πρωτόκολλο, να καθοριστούν τα προσόντα που θα πρέπει να έχουν όσοι εργάζονται στα ΤΑΕΠ. Όπως για να θεωρείται ένας ικανός να αποκτήσει μια άλλη ιατρική ειδικότητα έτσι θα πρέπει να γίνεται και με τα ΤΑΕΠ». Δεν «αμφισβητούμε αυτή τη στιγμή τα προσόντα κανενός εργαζόμενου στα ΤΑΕΠ των νοσοκομείων. Όμως πρέπει να τονίσουμε ότι κάποια πράγματα πρέπει να αλλάξουν».
Ένας γιατρός για 60 ασθενείς την ημέρα
Πολύ περισσότερους ασθενείς από ό,τι προβλέπουν τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας, εξετάζουν οι γιατροί του Δημοσίου καθημερινά στην Κύπρο.
«Οι γιατροί στα εξωτερικά ιατρεία βλέπουν 50-60 ασθενείς την ημέρα ενώ είχαμε περίπτωση γιατρού που έκανε επίσκεψη σε κοινότητα και εξέτασε 70 ασθενείς μέσα σε μερικές ώρες», είπε ο πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ, Σωτήρης Κούμας, υπενθυμίζοντας ότι «βάσει των διεθνών προτύπων, ένας γιατρός για να εξετάζει με ασφάλεια και να αποφεύγονται τα λάθη δεν θα πρέπει να βλέπει περισσότερους από 20-25 ασθενείς την ημέρα». «Δεν λέμε ότι θα πρέπει ο κάθε γιατρός να βλέπει μόνο 25 ασθενείς την ημέρα αλλά δεν γίνεται επειδή από τη μια είμαστε υποστελεχωμένοι και επειδή από την άλλη η οικονομική ανέχεια αύξησε την προσέλευση στο Δημόσιο, να αφήνουμε τους γιατρούς να εξετάζουν τριπλάσιο αριθμό ασθενών και στη συνέχεια να γίνονται λάθη και να τους βγάζουμε στα ΜΜΕ».
Ο πρόεδρος των Κυβερνητικών Ιατρών έθεσε ένα επιπλέον σοβαρό «ζήτημα με το οποίο ερχόμαστε ως γιατροί καθημερινά αντιμέτωποι. Πολλές φορές και ενώ έχουμε τη γνώση για το πώς να προσφέρουμε μια θεραπεία ή γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα φάρμακο που θα ωφελήσει τον ασθενή μας, δεν μπορούμε να ενεργήσουμε με τον τρόπο που επιστημονικά κρίνουμε ως τον καταλληλότερο επειδή δεν έχουμε στη διάθεσή μας όσα χρειαζόμαστε». Για παράδειγμα είπε, «εγώ είμαι αιματολόγος και γνωρίζω ότι για μια συγκεκριμένη περίπτωση ασθενούς υπάρχει στην αγορά ένα συγκεκριμένο φάρμακο που μπορεί να μας βοηθήσει. Δεν μπορώ να το χορηγήσω στον ασθενή μου διότι κρίνεται από το Υπουργείο Υγείας πολύ ακριβό. Έτσι, βρίσκω άλλες λύσεις. Αποτέλεσμα ο ασθενής να μαθαίνει ότι υπάρχει αυτό το φάρμακο, για παράδειγμα στην Αγγλία και να με ρωτά εμένα γιατί δεν του το χορήγησα».
Έλλειψη ιεραρχίας
Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες νοσηλευτικής, η υποστελέχωση έχει προκαλέσει και τεράστιο πρόβλημα στην ιεραρχία των τμημάτων. «Αυτό από μόνο του δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην ομαλή λειτουργία των νοσοκομείων», επισήμανε ο πρόεδρος του Κλάδου.
– Μόλις πριν από μερικούς μήνες απέκτησαν όλα τα νοσοκομεία προϊστάμενο νοσηλευτή.
– Τώρα παρατηρείται κενό σε 160 θέσεις διαφορετικών επιπέδων της ιεραρχίας.
– Στη νοσηλευτική ψυχικής υγείας υπάρχει κενό σε 2 από τις 5 θέσεις βοηθών προϊσταμένων, σε 6 από τις 16 θέσεις πρώτων νοσηλευτικών λειτουργών και σε 23 από 80 θέσεις ανώτερων νοσηλευτών ψυχικής υγείας.
Σε ό,τι αφορά τους γιατρούς, προσφάτως έγιναν κάποιες προαγωγές, ωστόσο τα κενά παραμένουν. Από πλευράς του Υπουργείου Οικονομικών δόθηκε το πράσινο φως για περισσότερες προαγωγές.
Οικονομική στενότητα
Η οικονομική στενότητα, «φαίνεται ότι έχει προκαλέσει πρόβλημα και στην έγκαιρη αγορά ή παραλαβή αναλωσίμων ειδών» ανέφερε ο πρόεδρος του Κλάδου των νοσηλευτών. «Τα αναλώσιμα ή δεν υπάρχουν στα τμήματα αλλά υπάρχουν στις αποθήκες ή δεν υπάρχουν διαθέσιμα αποθέματα πουθενά και καλείται το προσωπικό να αυτοσχεδιάζει για να εξυπηρετήσει τους ασθενείς. Αυτό σημαίνει αυτομάτως ότι η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών πέφτει».
Πρόβλημα, εντοπίζουν γιατροί και νοσηλευτές και «στην έγκαιρη επιδιόρθωση ή αντικατάσταση ιατρικών εξοπλισμών». Για παράδειγμα, «ο αξονικός τομογράφος της Λεμεσού παρουσιάζει πολύ συχνά προβλήματα και κάποιες φορές καθυστερεί η επιδιόρθωση του. Οι ασθενείς μεταφέρονται είτε στην Πάφο ή στη Λευκωσία».
Επικρατεί αίσθημα ανασφάλειας
Μεταξύ των εργαζομένων, τονίζουν οι εκπρόσωποι των γιατρών και των νοσηλευτών, επικρατεί αίσθημα ανασφάλειας. Ο ένας στους τρεις νοσηλευτές εργάζεται με το καθεστώς του εκτάκτου, γεγονός που τους προκαλεί εργασιακή ανασφάλεια ενώ στην περίπτωση των γιατρών, η αναλογία μεταξύ μόνιμων και εκτάκτων είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Συγκεκριμένα:
> Από τις 2.930 νοσηλευτές γενικής νοσηλευτικής, οι 830 εργάζονται με ορισμένου χρόνου διάρκειας συμβόλαια.
> Στην περίπτωση των νοσηλευτών ψυχικής υγείας η κατάσταση είναι ακόμα πιο τραγική. Υπάρχουν 400 θέσεις εκ των οποίων είναι καλυμμένες οι 385. Από τους 385 νοσηλευτές ψυχικής υγείας οι 120 είναι έκτακτοι.
> Με το καθεστώς του έκτακτου εργαζόμενου στη δημόσια υπηρεσία εργάζονται αυτή τη στιγμή οι 300 από τους συνολικά 700 γιατρούς του Δημοσίου.
> Στα εργαστήρια των νοσοκομείων το 50% περίπου των εργαζομένων είναι επίσης έκτακτοι.
Το φαινόμενο αυτό, ανέφερε εκ μέρους του Κλάδου των νοσηλευτών ο κ. Αργυρίδης, «όπως είναι φυσικό δημιουργεί προβλήματα διότι οι νοσηλευτές από τη στιγμή που δεν νιώθουν την απαραίτητη ασφάλεια, δεν είναι δυνατό να αποδώσουν σωστά». Αυτή η ανασφάλεια, όπως είπε, «έρχεται να προστεθεί και στη μεγάλη υποστελέχωση των τμημάτων, με αποτέλεσμα να πλήττεται η ποιότητα των παρεχόμενων προς τους ασθενείς υπηρεσιών».
Από πλευράς του ο πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ ανέφερε ότι «με αυτή την ανασφάλεια, οι γιατροί είτε φεύγουν από τα κρατικά νοσοκομεία ή δεν επιθυμούν να εργαστούν στον δημόσιο τομέα. Αποτέλεσμα, τα νοσοκομεία να ξηλώνονται και η ποιότητα υπηρεσιών να πλήττεται ανεπανόρθωτα».
Αυτή τη στιγμή, πρόσθεσε ο κ. Κούμας, «κανένα τμήμα σε κανένα νοσοκομείο δεν είναι στελεχωμένο σωστά. Αυτό επειδή δεν γίνονται προσλήψεις, επειδή λόγω οικονομικής κρίσης αφυπηρετούν τέσσερις και προσλαμβάνεται ένας (έκτακτος), επειδή οι γιατροί δεν έχουν κίνητρο για να έρθουν να εργαστούν στο Δημόσιο».
Να υπενθυμίσουμε ότι από πλευράς της ΠΑΣΥΔΥ έχει ήδη κινηθεί η διαδικασία ώστε να προσφύγουν στο Δικαιοσύνη όλοι οι έκτακτοι νοσηλευτές, οι οποίοι θα έπρεπε να είχαν μετατραπεί σε αορίστου χρόνου εργαζόμενους στη δημόσια υπηρεσία αλλά παραμένουν στα νοσοκομεία με συμβόλαια ορισμένου χρόνου.
Γράφει: Μαριλένα Παναγή
– See more at: http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/277311/fakelos-katarreei-to-systima-ygeias#sthash.YhsZRwsT.dpuf