Το αίτημα για την κάλυψη από τον ΕΟΠΥΥ του κόστους της επέμβασης στην καρδιά υποβλήθηκε στον οργανισμό τον Σεπτέμβριο του 2015. Η 35χρονη ασθενής έπασχε από μεσοκολπική επικοινωνία και πνευμονική υπέρταση και έπρεπε να υποβληθεί άμεσα σε τοποθέτηση συσκευής σύγκλεισης για μεσοκολπική επικοινωνία, η οποία όμως, σύμφωνα με τον νόμο, αποζημιώνεται μόνο για άτομα κάτω των 18 ετών. Ο ΕΟΠΥΥ ενέκρινε αμέσως το αίτημα και το προώθησε στο υπουργείο Υγείας και στο Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ). Τον Μάρτιο του 2016, το ΚΕΣΥ εξέδωσε θετική απόφαση-γνωμοδότηση, την οποία απέστειλε στο υπουργείο Υγείας. Πέντε μήνες μετά, δηλαδή τον Αύγουστο 2016 ο υπουργός Υγείας έκανε αποδεκτή τη γνωμοδότηση. Χρειάστηκαν άλλοι δύο μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων η υπόθεση περιφερόταν σε υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας και του υπουργείου Οικονομικών και στο Εθνικό Τυπογραφείο, έως ότου δημοσιευθεί σε ΦΕΚ (21 Οκτωβρίου 2016) η Κοινή Υπουργική Απόφαση που επιτρέπει την αποζημίωση της επέμβασης και στους ενήλικες. Δηλαδή χρειάστηκε στο ελληνικό Δημόσιο ένας χρόνος και ένας μήνας για να δώσει λύσει σε μια υπόθεση ζωής και θανάτου. Και ενδεχομένως η καθυστέρηση να ήταν μεγαλύτερη εάν δεν διαμεσολαβούσε ο Συνήγορος του Πολίτη τον Σεπτέμβριο 2016, έπειτα από δραματική έκκληση της 35χρονης. Όπως, άλλωστε, ανέφερε στο αίτημά της προς τον Συνήγορο του Πολίτη, «εκτιμώ ότι ο χρόνος που θα χρειαστεί θα είναι περισσότερος από αυτόν που μπορεί να αντέξει η καρδιά μου».
Αυτή είναι μία από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις στις οποίες χρειάστηκε η παρέμβαση του βοηθού Συνήγορου του Πολίτη για την Κοινωνική Προστασία, προκειμένου να επιταχυνθούν διαδικασίες που είχαν κολλήσει στα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας. Δεν είναι μόνο η γραφειοκρατία που μπορεί να είναι ιδιαίτερα σκληρή με το τόσο ευαίσθητο αγαθό της υγείας. Τον δικό της ξεχωριστό ρόλο διαδραματίζει και η υποστελέχωση των υπηρεσιών, για την οποία δέχεται συχνά καταγγελίες ο Συνήγορος. Ενδεικτική είναι η περίπτωση που ανέφερε στην «Κ» ο βοηθός Συνήγορος του Πολίτη Χρήστος Α. Ιωάννου. Πολίτης κατήγγειλε τον Φεβρουάριο 2016 ότι στο Ιπποκράτειο υπήρξε καθυστέρηση τριών μηνών στην έκδοση γνωματεύσεων για ύπαρξη ή όχι καρκινικών κυττάρων σε θυρεοειδή, μετά σχετική χειρουργική επέμβαση. Αποτέλεσμα της καθυστέρησης ήταν να μην είναι δυνατό να αποφασιστούν η έναρξη και το είδος της θεραπείας που θα έπρεπε να ακολουθήσει η ασθενής με ευνόητες δυσμενείς συνέπειες στην υγεία της. Από τη διοίκηση του νοσοκομείου υποδείχθηκε ως αιτία η υποστελέχωση του παθολογοανατομικού εργαστηρίου σε ιατρούς της συγκεκριμένης ειδικότητας. Υστερα από παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη προς τον υπουργό Υγείας, εγκρίθηκε και προκηρύχθηκε μία θέση ειδικευμένου ιατρού Παθολογικής Ανατομίας στο νοσοκομείο Ιπποκράτειο και δύο επιπλέον θέσεις ιατρών της ίδιας ειδικότητας σε άλλα νοσοκομεία.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι καθυστερήσεις οφείλονται σε «απροθυμία» αξιοποίησης της… τεχνολογίας για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Πρόσφατα ο Συνήγορος έγινε αποδέκτης πολλών καταγγελιών πολιτών σχετικά με τον τρόπο που είχε επιλέξει ο ΕΟΦ για να στέλνει στους ασθενείς τις αποφάσεις έγκρισης χορήγησης φαρμάκων εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων που βγάζουν οι αρμόδιες επιτροπές του. Αυτές αποστέλλονταν ταχυδρομικά με απλή επιστολή προς τους ασθενείς, με αποτέλεσμα τη μεγάλη καθυστέρηση στην παραλαβή τους, ακόμη και την απώλειά τους. Τελικά, μετά και την παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη, ο ΕΟΦ αποφάσισε να βελτιώσει τη διαδικασία αποστέλλοντας με κούριερ τις εγκρίσεις προς τους ασθενείς και με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο –τόσο απλό ήταν (!)– στα νοσοκομεία που υποβάλλουν μαζικά αιτήματα.
Κακοί τρόποι λόγω… άγνοιας
Πριν από λίγες ημέρες ο Συνήγορος του Πολίτη δημοσιοποίησε τρεις περιπτώσεις νοσοκομείων του ΕΣΥ που ζήτησαν εγγράφως συγγνώμη από χρήστες υπηρεσιών Υγείας λόγω κακής συμπεριφοράς γιατρών. Η μία αφορούσε γιατρό που μίλησε με προσβλητικό τρόπο σε νοσηλευόμενο ασθενή με Αλτσχάιμερ και τη σύζυγό του, η άλλη αφορούσε σε γιατρό που αρνήθηκε να εξετάσει ασθενή ο οποίος ωστόσο είχε κλείσει κανονικά ραντεβού, και η τελευταία αφορούσε σε γιατρό που επίσης αρνήθηκε να εξετάσει ασθενή κατά την εφημερία με την αιτιολογία ότι δεν ήταν επείγον περιστατικό. Και στις τρεις περιπτώσεις, η «παρεξήγηση» θα μπορούσε να επιλυθεί με την απλή μεσολάβηση του Γραφείου Υποστήριξης Πολιτών που διαθέτει το κάθε νοσοκομείο.
«Ασχολούμαστε με πολλές υποθέσεις που αφορούν σε κακή συμπεριφορά εργαζόμενων των νοσοκομείων προς του πολίτες. Δεν έχει να κάνει με τον χαρακτήρα των εργαζομένων. Είναι ότι είναι ανενημέρωτοι», τονίζει στην «Κ» ο βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για την Κοινωνική Προστασία Χρήστος Α. Ιωάννου και προσθέτει «υπάρχει μεγάλο κενό ενημέρωσης εντός των μονάδων Υγείας σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των ασθενών και τις διαδικασίες. Π.χ. σπάνια τηρείται η διαδικασία για την υπογραφή εγγράφου συναίνεσης του ασθενούς στη θεραπευτική πράξη, ενώ υπάρχουν πολλά προβλήματα πρόσβασης ασθενών και των συγγενών τους στον ιατρικό φάκελο. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι μας ζητάνε να ενημερωθούν. Εχουμε λοιπόν σκέψεις να κάνουμε δράσεις εκπαίδευσης σε θέματα που έχουν να κάνουν με τα δικαιώματα του ασθενούς».
Επιπρόσθετα, η λειτουργία των γραφείων υποστήριξης πολιτών δεν ήταν ποτέ στις προτεραιότητες της διοίκησης. Τα περισσότερα είναι επί χάρτου και λειτουργικά δεν υφίστανται ή συχνά χρησιμοποιούνται για δυσμενείς τοποθετήσεις διοικητικού προσωπικού. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα γραφεία υποστήριξης πολιτών απλώς μεταβιβάζουν τις καταγγελίες των χρηστών υπηρεσιών υγείας στον Συνήγορο του Πολίτη, χωρίς καν να τις εξετάζουν. «Είχαμε επισκεφθεί νοσοκομείο της Πελοποννήσου, όπου ψάχναμε να βρούμε το Γραφείο Υποστήριξης Πολιτών και τελικά το “ανακαλύψαμε” δίπλα σε αποθήκες. Ομως τα γραφεία αυτά πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμα από τους πολίτες, όχι να είναι κρυμμένα. Μπορώ να πω εμπειρικά ότι, σε ένα σύνολο περίπου 120 νοσοκομείων, τα γραφεία υποστήριξης πολιτών δουλεύουν πολύ καλά και με προσωπικό που έχει εμπειρία και μεράκι σε λιγότερα από δέκα νοσοκομεία», επισημαίνει ο κ. Ιωάννου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Φεβρουάριο ψηφίστηκε διάταξη στη Βουλή για τη σύσταση Γραφείων Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας που θα αντικαταστήσουν τα σημερινά Γραφεία Υποστήριξης Πολιτών στα νοσοκομεία. Ωστόσο, περισσότερο από δέκα μήνες μετά δεν έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση που θα εξειδικεύσει τους όρους λειτουργίας τους.
Έντυπη Καθημερινή