Κάθε πότε αλλάζετε τα σεντόνια σας; Μία φορά την εβδομάδα, κάθε 15 ημέρες, κάθε μήνα ή σπανιότερα ακόμα; Αν η αλλαγή των σεντονιών δεν ανήκει στις προτεραιότητες του νοικοκυριού σας, πρέπει να το ξανασκεφθείτε. Τα δερματικά κύτταρα που αφήνετε πάνω τους κάθε βράδυ είναι αρκετά για να τραφούν 1 εκατομμύριο ακάρεα της οικιακής σκόνης!
Όπως εξηγεί ο κ. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική), ο μέσος άνθρωπος αποβάλλει 1,5 γραμμάριο κερατινοκύτταρα την ημέρα. Τα κύτταρα αυτά προέρχονται από την επιφανειακή στοιβάδα του δέρματος και ο ρυθμός αποβολής τους αυξάνεται με την τριβή του δέρματος σε οποιαδήποτε επιφάνεια και υλικό, των σεντονιών συμπεριλαμβανομένων.
Κάθε βράδυ, λοιπόν, αφήνετε άφθονα κερατινοκύτταρα στα σεντόνια σας, τα οποία αναμιγνύονται με τα άλλα σωματικά εκκρίματα, όπως το σμήγμα (το λίπος του δέρματος), τον ιδρώτα ή ακόμα και το σάλιο.
Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται ένα μίγμα που σε συνδυασμό με τη ζέστη στο κρεβάτι επιτρέπει τον πολλαπλασιασμό των ακάρεων, αλλά και των βακτηρίων που επίσης ζουν στα σεντόνια, στο στρώμα και στο μαξιλάρι μας.
«Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης θεωρητικώς δεν μας ενοχλούν σε κάτι και είναι πολύ μικρά για να τα δει κάποιος δια γυμνού οφθαλμού», λέει ο κ. Μιχελάκης. «Ωστόσο πάρα πολλοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί στα ακάρεα. Αυτό έχει ως συνέπεια να εκδηλώνουν κνησμό (φαγούρα), κρίσεις βρογχικού άσθματος και διάφορες άλλες αλλεργίες και εξανθήματα όταν έρχονται σε επαφή μαζί τους ή/και τα εισπνέουν».
Τα βακτήρια που συσσωρεύονται στα άπλυτα σεντόνια επίσης μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα. «Τα βακτήρια λατρεύουν το δέρμα. Μάλιστα οι βακτηριακοί μικροοργανισμοί που σαπροφυτούν στο δέρμα μας είναι περισσότεροι απ’ όσα τα κύτταρα του. Όταν λοιπόν αφήνει κανείς με τις εβδομάδες τα νεκρά δερματικά κύτταρα στα σεντόνια, τα βακτήρια βρίσκουν την ευκαιρία να τρέφονται και να αναπτύσσονται. Αν αποικήσουν πάλι στο δέρμα, μπορεί να προκαλέσουν επιμολύνσεις ή επιδείνωση εκζέματος».
Η θυλακίτιδα, ένα νόσημα που μπορεί να επηρεαστεί από τα βακτήρια των σεντονιών, είναι μια φλεγμονώδης κατάσταση που εντοπίζεται στον θύλακα της τρίχας και εμφανίζεται με σπυράκια λιγότερο ή περισσότερο έντονα και σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα επίμονη. Το δερματικό έκζεμα ή δερματίτιδα είναι ένα από τα συχνότερα εξανθήματα. Εκδηλώνεται σε άτομα κάθε ηλικίας, από τα βρέφη έως τους ηλικιωμένους.
«Ξέρουμε πλέον ότι το έκζεμα αναζωπυρώνεται από τον συνδυασμό της ξηροδερμίας με δραστήριες αποικίες βακτηρίων στο δέρμα», εξηγεί ο κ. Μιχελάκης. «Επομένως το να επιτρέπουμε στα βακτήρια αυτά να αναπτύσσονται ανενόχλητα επειδή δεν αλλάζουμε τακτικά τα σεντόνια μας, είναι πολύ μεγάλο λάθος».
Πόσο συχνά, λοιπόν, πρέπει να πλένουμε τα σεντόνια μας; «Εξαρτάται από την εποχή του χρόνου», απαντά ο κ. Μιχελάκης. «Ιδανικά θα έπρεπε να τα αλλάζουμε μία φορά την εβδομάδα, αλλά τον χειμώνα θα μπορούσε κάποιος να τα αλλάζει και κάθε 15 ημέρες, εφόσον κάνει πολύ συχνά ντους. Το καλοκαίρι, όμως, που ιδρώνουμε πολύ, ενδεχομένως πρέπει να τα αλλάζουμε συχνότερα και από μία φορά την εβδομάδα. Εξίσου συχνά, αν όχι συχνότερα, πρέπει να αλλάζουμε και την μαξιλαροθήκη μας».
Άλλο τι πρέπει, όμως, και άλλο τι κάνουμε. Πρόσφατη δημοσκόπηση στις ΗΠΑ στην οποία συμμετείχαν πάνω από 1.000 εθελοντές, έδειξε ότι κατά μέσον όρο περιμένουν 24 ημέρες για να αλλάξουν τα σεντόνια τους. Οι γυναίκες τα αλλάζουν πιο συχνά (κάθε 19 ημέρες), ενώ οι άνδρες μία φορά τον μήνα.
Η δημοσκόπηση, που πραγματοποιήθηκε από την ιστοσελίδα επιλογής στρωμάτων Mattress Advisor, έδειξε ακόμα ότι οι εργένηδες άνδρες κοιμούνται σε ιδιαιτέρως βρόμικα σεντόνια. Τα αλλάζουν κατά 45 ημέρες, ενώ οι ανύπανδρες γυναίκες κάθε 35. Όσον αφορά τα παντρεμένα ζευγάρια, αυτά τα αλλάζουν κάθε 20 ημέρες.
Αντίστοιχη δημοσκόπηση στη Βρετανία είχε δείξει το 2014 ότι το 35% των Βρετανών αλλάζουν τα σεντόνια τους κάθε 15 ημέρες. Το 18% τα αλλάζουν κάθε 3-4 εβδομάδες και μόνο ένας στους τρεις (το 33%) κάθε εβδομάδα.
Τα καλά νέα είναι ότι οι πιθανότητες βαριάς βακτηριακής λοίμωξης εξαιτίας των άπλυτων σεντονιών είναι περιορισμένες. Μπορείτε, όμως, να τις μειώσετε ακόμα περισσότερο αφήνοντας άστρωτο το κρεβάτι σας το πρωί! Με αυτό τον τρόπο, μειώνεται η υγρασία στα σεντόνια, την οποία χρειάζονται τα ακάρεα και τα βακτήρια για να πολλαπλασιαστούν.
Τα καλύμματα και οι κουβέρτες
Το κρεβάτι, όμως, δεν διαθέτει μόνο σεντόνια και μαξιλαροθήκες, αλλά και καλύμματα για το στρώμα, κουβέρτες ή/και παπλώματα και μαξιλάρια.
«Ασφαλώς τα δερματικά κύτταρα, τα ακάρεα της οικιακής σκόνης και τα βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν στο μαξιλάρι, στην κουβέρτα και στο κάλυμμα του στρώματος, επομένως χρειάζονται και αυτά πλύσιμο», λέει ο κ. Μιχελάκης. «Όχι όμως τόσο συχνά, όσο τα σεντόνια».
Ένας καλός κανόνας για όσους κάνουν καθημερινά μπάνιο είναι να πλένουν τα παπλώματα και τα καλύμματα μία φορά κάθε 6 μήνες. Η σύσταση αυτή αντιστοιχεί στην αλλαγή ανάμεσα στις εποχές του χρόνου, όταν οι (καλές) νοικοκυρές προετοιμάζουν το σπίτι από το χειμώνα για το καλοκαίρι και το αντίστροφο.
Και μην ανησυχείτε ότι το μαξιλάρι ή η κουβέρτα σας θα χαλάσει από το πλύσιμο. Αντιθέτως, ανανεώνονται και γίνονται πιο αφράτα, με αποτέλεσμα να είναι και πιο άνετα.