Μια μεγάλη έκπληξη περίμενε την ελληνική κοινωνία με το κλείσιμο της χρονιάς, μια έκπληξη αδιανόητη πριν από λίγους μήνες: το “ξήλωμα” του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ).
Δια στόματος πρωθυπουργού από το βήμα της Βουλής των Ελλήνων ανακοινώθηκε με τον πιο επίσημο τρόπο, κατά την συζήτηση για τον προϋπολογισμό, η πιλοτική μετατροπή τριών μεγάλων νοσοκομείων από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ) σε ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ). Έχοντας επίγνωση της βαρύτητας της εξαγγελίας του είπε το περιβόητο “και τώρα θα ανατριχιάσετε”…
Όντως είναι ν’ ανατριχιάσει κανείς, γιατί αυτό σημαίνει ακύρωση του δημοσίου χαρακτήρα του ΕΣΥ, ενός συστήματος που εγκαθιδρύθηκε τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης και αποτέλεσε προμετωπίδα του κοινωνικού κράτους. Το ΕΣΥ αποτέλεσε τομή στην τότε χαώδη και ρουσφετολογική κατάσταση στον χώρο της υγείας και υπήρξε – παρά τα προβλήματα που για διάφορους λόγους το συνόδευσαν- τόσο ισχυρό το αποτύπωμα του στη κοινωνία που καμιά κυβέρνηση δεν αποτόλμησε την κατάργηση του. Αυτό δεν επιχειρήθηκε ούτε καν στα επώδυνα χρόνια των μνημονίων με την γνωστή στάση υποτέλειας και αποδόμησης λαϊκών κατακτήσεων από τις τότε κυβερνήσεις.
Τι πραγματικά συμβαίνει και γιατί τόση σπουδή;
Με μια απλή ματιά στην ολιγόμηνη εξουσία της Νέας Δημοκρατίας μπορεί κάποιος αβίαστα να διακρίνει τις προθέσεις και την βιασύνη για την εγκατάσταση μιας νέας τάξης πραγμάτων: αστυνομική βία, μεγάλος περιορισμός των εργασιακών δικαιωμάτων, προσπάθεια περιορισμού της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, αλλά πάνω απ’ όλα και γι’αυτό άλλωστε και οι προηγούμενες αλλαγές- ανακατανομή του πλούτου υπέρ της πολύ πλούσιας άρχουσας τάξης.
Στα πλαίσια αυτά επιχειρείται η εισβολή και άλωση του ΕΣΥ από το μεγάλο κεφάλαιο με την σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Παρ’όλο που μια ΣΔΙΤ μπορεί να αποβεί ωφέλιμη για τη κοινωνία,στη προκειμένη περίπτωση θα είναι καταστροφική.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, θέλοντας να πραγματώσει αυτό το πολύ δύσκολο εγχείρημα, έστειλε πρώτα ένα “λαγό” που ακούει στο όνομα Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ). Ο ΠΙΣ, ένα όργανο που εκπροσωπούσε διαχρονικά και σε γενικές γραμμές το συλλογικό πνεύμα των γιατρών στα πλαίσια της εξυπηρέτησης της κοινωνίας, μετατράπηκε με τις πρόσφατες αρχαιρεσίες του- κατά τις οποίες προέκυψε Διοικητικό Συμβούλιο μειοψηφίας-σε όργανο που εκφράζει τις πιο ακραίες νεοφιλελεύθερες απόψεις.
Το μειοψηφικό συμβούλιο πήρε τη πρωτοβουλία να “διαφημίσει” τις ΣΔΙΤ με ημερίδα που διοργάνωσε στο Ζάππειο. Η κατάρτιση του προγράμματος της ημερίδας έγινε εν κρυπτώ χωρίς να ζητηθεί η άποψη των άλλων παρατάξεων του ΔΣ και χωρίς καν να τις καλέσει στην εκδήλωση ως όφειλε. Δεν κάλεσε βέβαια ούτε τα εκλεγμένα όργανα των νοσοκομειακών γιατρών τους οποίους πρωτίστως αφορούν οι επιχειρούμενες αλλαγές.
Αντ’ αυτών κάλεσε τα ΜΑΤ τα οποία ψέκασαν με δακρυγόνα τους διαδηλωτές, ενώ η εκδήλωση απέτυχε παταγωδώς. Στην προκειμένη περίπτωση ένα πανελλήνιο συνδικαλιστικό και επιστημονικό όργανο επιχείρησε να λειτουργήσει ως κομματικός βραχίονας, υποκαθιστώντας μια κυβέρνηση…
Στα χρόνια των Μνημονίων και στη προ του ΣΥΡΙΖΑ διακυβέρνηση, επιχειρήθηκε η :λωση του ΕΣΥ με την απαξίωση κυρίως μέσω της έλλειψης χρηματοδότησης, αλλά και με την επέκταση ιδιωτικών δραστηριοτήτων σε αυτό (π.χ καθαρισμοί νοσοκομείων). Αυτό όμως που επιχειρείται τώρα είναι η ολική ανατροπή του ΕΣΥ με κατάργηση του δημόσιου χαρακτήρα του. Η πρόσβαση στην Υγεία αποτελεί δικαίωμα για τον πολίτη και γι’αυτό ο δημόσιος χαρακτήρας του είναι επιβεβλημένος εφ όσον αυτός μόνο μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του χωρίς να μπαίνουν εμπορευματικά κριτήρια. Αντίθετα, ο ιδιωτικός τομέας από την φύση του αποσκοπεί στο κέρδος, ανταποκρινόμενος σε μια ζήτηση που μάλιστα συχνά είναι προκλητή.
Το επιχείρημα ότι με τις ΣΔΙΤ δεν θα επιβαρυνθεί ο πολίτης και το σύστημα θα είναι πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό είναι ψευδές, γιατί ο ιδιώτης θα πρέπει να βγάλει επιπλέον κέρδος από αυτό που έβγαζε το κράτος-όπως το ζήσαμε π.χ με τα συνεργεία καθαρισμού των νοσοκομείων- συν το ότι τα κέρδη στον ιδιωτικό τομέα ξεπερνούν τις “φυσιολογικές” αποδόσεις επί του κεφαλαίου. Ο ιδιώτης, όπως ειναι φυσικό, θα ενδιαφερθεί για τα “φιλέτα” του Δημοσίου Τομέα, αδιαφορώντας για τα υπόλοιπα που δεν θα είναι ιδιαίτερα κερδοφόρα και τα οποία θα επωμίζεται ένα Δημόσιο που θα καταλήγει όλο και πιο φτωχό. Άλλωστε ως γνωστόν υπάρχει και δυσκολία παρακολούθησης καθώς και ελέγχου των ιδιωτών από τη πλευρά του κράτους. Οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που θα εισέλθουν στο ΕΣΥ θα χρησιμοποιήσουν τη Δημόσια Περιουσία προς ίδιον όφελος επεκτείνοντας τον κρατικοδίαιτο χαρακτήρα τους σε βάρος των Ελλήνων φορολογουμένων οι οποίοι χρηματοδοτούν τη Δημόσια Περιουσία.
Μεγάλοι χαμένοι θα είναι επίσης και οι εργαζόμενοι, γιατί ο ιδιωτικός τομέας έχει πιο χαμηλά μισθολόγια, μικρότερη εργασιακή ασφάλεια και περισσότερες ώρες απασχόλησης. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια φαίνεται ότι θα επιχειρηθεί και η δυνατότητα εισόδου ελευθεροεπαγγελματιών γιατρών (ημετέρων φανταζόμαστε) στα Δημόσια Νοσοκομεία, διατηρώντας τα ιδιωτικά ιατρεία τους, καθώς και η έξοδος γιατρών του Δημοσίου στον ιδιωτικό χώρο, ενώ εργάζονται παράλληλα σε αυτά.
Θα δημιουργηθεί συνεπώς μια χαώδης κατάσταση με ουσιαστική επιβάρυνση της-ήδη επιβαρυμένης-θέσης των γιατρών με την πλανοδιακή ιατρική. Η επιβάρυνση όμως θα είναι κυρίως για τη κοινωνία. Θα μετακυλίεται δηλαδή με συνεχή τρόπο το κόστος περίθαλψης στους ασθενείς, θα διευρύνονται οι ανισότητες και οι αποκλεισμοί των πιο φτωχών στρωμάτων από μια αξιόπιστη ιατρική και φαρμακευτική φροντίδα και θα λεηλατείται η Δημόσια Περιουσία.
Η διεθνής εμπειρία λέει επίσης τεκμηριωμένα ότι στη συντριπτική πλειοψηφία όπου εφαρμόστηκαν οι ΣΔΙΤ απέτυχαν και μάλιστα σε χώρες με διαφορετικές δομές, οικονομικό επίπεδο, σύστημα και εφαρμογή πολιτικής υγείας. Αντίθετα, χώρες στις οποίες παρατηρείται σημαντική πρόοδος προς την καθολική και αξιοπρεπή υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού, βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη δημόσια χρηματοδότηση και παροχή των υπηρεσιών υγείας.
Η κοινωνία οφείλει να εμποδίσει αυτή την αγοραία μετάλλαξη του ΕΣΥ μέσα από ένα ευρύ κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο και να αποδείξει ότι είναι η ίδια θεματοφύλακας των δικών της συνταγματικών δικαιωμάτων για την ύπαρξη της και όχι ο υπουργός υγείας, όπως ο ίδιος επαίρεται…
Τα μέλη της παράταξης ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
στο Δ.Σ του Ιατρικού Συλλόγου Μεσσηνίας
Γεωργακαράκου Χρυσούλα, Μπακολέα Στέλλα, Σωφρονάς Δημήτρης
