Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι
Σας καλωσορίζω στην 1η Διημερίδα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας & Κοινοτικής Νο-
σηλευτικής με θέμα: «Η Κοινοτική Νοσηλευτική στο επίκεντρο της ΠΦΥ: Σύγχρονη πραγ-
ματικότητα – Νέες προκλήσεις για το νοσηλευτικό ρόλο», που οργανώνει Ο Τομέας ΠΦΥ
& Κοινοτικής Νοσηλευτικής της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ) και το Εργαστήριο
Κοινοτικής Νοσηλευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) .
Η ίδια η φιλοσοφία της νοσηλευτικής εμπεριέχει την έννοια της συνεργασίας μεταξύ
προσώπων/ επιστημόνων και υπηρεσιών με σκοπό την παροχή εξατομικευμένης και
ολιστικής προσέγγισης στη φροντίδα, υγιών αλλά και ασθενών .
Υπό το πλαίσιο της εξειδίκευσης που χαρακτηρίζει όλες τις επιστήμες όπως και τη νο-
σηλευτική στη σύγχρονη κοινωνία μας, η ειδικότητα της Κοινοτικής Νοσηλευτικής εί-
ναι αυτή η οποία προετοιμάζει κατάλληλα εκπαιδευμένους νοσηλευτές, οι οποίοι θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στις απατήσεις της προαγωγής της υγείας και της ολιστικής φροντίδας του πληθυσμού στην κοινότητα μέσω των δομών της ΠΦΥ. Η κοινοτική νοσηλευτική μπορεί να θεωρηθεί ως μια ομπρέλα η οποία περιλαμβάνει περαιτέρω
εξειδικεύσεις όπως η κατ’οίκον νοσηλευτική φροντίδα, η σχολική νοσηλευτική, η νοσηλευτική της οικογένειας, η νοσηλευτική επαγγελματικής υγείας, η διαπολιτισμική νοσηλευτική, η ανακουφιστική και υποστηρικτική φροντίδα χρονίως πασχόντων.
Η προαγωγή και διατήρηση της υγείας, η αγωγή υγείας, η διαχείριση της ασθένειας, η
προαγωγή της αυτοφροντίδας των ατόμων αποτελεί βασική μέριμνα των κοινοτικών
νοσηλευτών καθώς επίσης και η συνεργασία του με άλλους κλάδους υγείας και της
τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να επιτευχθεί συντονισμός και συνέχεια της φροντίδας
υγείας των ατόμων σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους μέσα από την αναγνώριση της δι-
αφορετικότητας τους, τη σύναψη θεραπευτικών σχέσεων και την ανάπτυξη συνεργα-
σιών. Η συνηγορία, η προαγωγή ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, η έρευνα, η συμμετο-
χή στη διαμόρφωση πολιτικών υγείας, η διαχείριση συστημάτων υγείας και ασθενών
και η εκπαίδευση αποτελούν καίριους ρόλους των νοσηλευτών όπως αναφέρει και το
Διεθνές Συμβούλιο Νοσηλευτών και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Στην οδηγία 2005/36/ΕΚ και 2013/55 /ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο της
διακίνησης των νοσηλευτών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέρεται ότι η εκπαίδευση
του νοσηλευτικού προσωπικού γενικής νοσηλείας περιλαμβάνει θεωρητική και κλινική εκ-
παίδευση στην οποία ο καταρτιζόμενος «…μαθαίνει να αξιολογεί άτομο και σύνολο ανθρώ-
πων (κοινότητα), να σχεδιάζει, να παρέχει και να αξιολογεί την απαιτούμενη συνολική νο-
σηλευτική περίθαλψη βάσει των γνώσεων και των δεξιοτήτων που έχει αποκτήσει… αλλά
και να αποτελεί μέλος μιας ομάδας και να είναι επικεφαλής της ομάδας που οργανώνει τη
συνολική νοσηλευτική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής εκπαίδευσης
για μεμονωμένα άτομα … ή εντός της κοινότητας». Η κλινική εκπαίδευση αναφέρεται ότι
πραγματοποιείται και στο πλαίσιο της κοινότητας εκ της οποίας ένας τομέας άσκησης είναι
και η κατ’οίκον νοσηλεία, ενώ παράλληλα οι γνώσεις και δεξιότητες που έχει αποκτήσει
αφορούν και στη «συνεργασία του με άλλους επαγγελματίες του υγειονομικού τομέα».
Η ειδικότητα της Κοινοτικής Νοσηλευτικής στην Ελλάδα αναγνωρίστηκε από το Κεντρικό
Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) (απόφαση 11/18-2-1994) ως μια ξεχωριστή ειδικότητα στις
ήδη υπάρχουσες (Καλοκαιρινού & Σουρτζή 2005) και έχει αποφασισθεί με σχέδιο νόμου
από την Επιτροπή Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (συνεδρίαση 16/11/2013) και την
Ολομέλεια του ΚΕΣΥ (συνεδρίαση 06/12/2013) αλλά δεν έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα.
Ας συζητήσουμε όλοι μαζί και ας προβληματιστούμε για την συνέχεια της Κοινοτικής
Νοσηλευτικής σε αυτή την χρονική περίοδο.
Η Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής
Αθηνά Καλοκαιρινού-Αναγνωστοπούλου
Καθηγήτρια Κοινοτικής Νοσηλευτικής
Διευθύντρια Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών
Διευθύντρια Τομέα Δημόσιας Υγείας
Διευθύντρια Εργαστηρίου Κοινοτικής Νοσηλευτικής
Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών